Phong tục tang ma của người việt
Tang lễ là phần đa nghi lễ được đưa ra nhằm đãi đằng lòng thương xót với kính thờ bạn bị tiêu diệt. Và người toàn nước coi tang lễ bố mẹ là đặc trưng độc nhất.
Bạn đang xem: Phong tục tang ma của người việt
Thủ tục tang ma của người Việt
lúc cha mẹ hấp hối thì phải khênh ra giữa nhà để tỏ rằng thân phụ mẹ chết một giải pháp quang minh chính đáng. Lúc này phải đặt thương hiệu hiệu, thương hiệu thụy, còn gọi là tên cúng cơm, rồi thưa đến cha mẹ biết để trong tương lai mỗi Khi cúng giỗ, nghe bé con cháu khấn thương hiệu thì phụ vương mẹ về dự lễ. Lại lấy một miếng lụa trắng nhiều năm đặt lên mặt, tất cả người nói đặt lên ngực để hồn người sắp chết nhập vào, rồi kết thành hình người, gọi là hồn bạch.
Khi tắt thở rồi thì tang chủ (người chủ lễ, thường là nam nhi trưởng) lấy một chiếc đũa để ngang hàm, sử dụng một miếng khăn hoặc một miếng giấy phủ lên mặt để tránh ma quỷ ám hại. Xong, khênh xác đặt xuống đất, rồi lại khiêng lên giường, muốn rằng người chết hấp thụ sinh khí của đất, hoạ may sống lại. Tục này sở hữu ý nghĩa là người ta bởi đất sinh ra thì lúc chết lại về đất.
Người nhỏ cầm mẫu áo của người chết mới thay, đi đường phía trước trèo lên căn hộ hú hồn ba lần (lễ phục hồn, chiêu hồn): cha hồn, bảy vía, phụ thân đâu về với nhỏ hoặc tía hồn, chín vía mẹ đâu về với bé, tỏ ý ước ao phụ vương mẹ sống lại. Theo quan tiền niệm của Đạo giáo thì phách (giỏi vía) là phần tinh thần của người phải phụ vào xác mới tồn tại, Lúc người chết thì rã đi, còn hồn là phần tinh thần không tồn tại xác vẫn tồn tại được. Hú vía kết thúc tụt xuống bằng lối phía sau. Mang áo vừa được hú vía phủ lên xác.
Dùng nước thơm tắm rửa cho người chết (lễ mộc dục ), chải tóc, cắt móng tay móng chân, nạm quần áo mới. Con trai tắm rửa đến phụ thân, đàn bà tắm rửa cho mẹ. Người chết được mặc quần áo sang trọng hay đơn sơ tùy thuộc vào bên giàu xuất xắc nghèo, tất cả chức tước hay là không, chết già giỏi chết trẻ.
Các đồ dùng với nước tắm của lễ mộc dục được đem chôn.
Sau đó có tác dụng lễ phạn hàm, tuyệt ngậm hàm. Bỏ một nắm gạo và ba đồng tiền (đồng kẽm, đồng chinh) vào miệng người chết. Gạo để linch hồn người chết ăn, khỏi phải thành ma đói ( ngạ quỷ). Tiền dùng để đi đò xuất xắc qua cầu sang bên kia thế giới. Những người thời gian sống ăn ở bạc ác thì thời điểm chết linh hồn phải qua cầu Nại Hà. Người lương thiện được qua cầu Kyên ổn Ngân. Ngày xưa đơn vị giàu dùng gạo với quà, ngọc để làm cho lễ phạn hàm.
Từ dịp mặc quần áo đẹp cho người chết xong, bé con cháu không mặc đồ tốt đẹp, chải chuốt. Ngược lại, càng ăn mặc tiều tụy càng tỏ lòng hiếu thảo.
Tiếp đến là lễ khâm liệm. Khâm liệm là sử dụng vải bọc xác trước Khi đặt vào áo quan. Xác được chèn đồ bổ khuyết, bọc kín đáo với buộc chặt thành một khối vuông vức.
Lúc đặt xác vào áo quan (lễ nhập quan ), lót giấy bản, rắc bỏng tuyệt tthẩm tra khô để đề chống hút nước vì xác tiết ra. Nhiều nhà mời thầy phù thủy làm cho lễ phạt mộc (chém gỗ). Một tay cầm dao, tay cơ cầm bó hương, thầy phù thủy vừa niệm thần chú, vừa quát tháo túa, vừa chỉm vào thành cỗ áo để trừ ma quỷ còn ẩn nấp vào quan tài cùng vào những tấm ván.
Phạt mộc xong, thầy phù thủy bỏ vào vào áo quan một miếng ván đục hình chòm sao bắc đẩu, gọi là ván thất tinch (bảy ngôi sao). Gia đình nghèo thì chỉ vẽ chòm sao lên một mảnh giấy.
Ván thất tinch bao gồm công dụng gì ?
Theo quan liêu niệm của Đạo giáo thì bên trên cõi trời có Ngọc Hoàng Thượng Đế với nhiều vị thần ngự trị. Trong số các vị thần được người đời thờ kính có Nam Tào với Bắc Đẩu, nhì vị thần chăm ghi chép và kiểm kiểm tra sổ sinh, sổ tử của loài người.
Cquan tài sao bắc đẩu (đại hùng tinh) tượng trưng đến thần Bắc Đẩu. Bỏ tấm ván thất tinc vào vào cỗ áo, người ta hi vọng rằng linch hồn người chết sẽ được vị thần giữ sổ tử bịt chở.
Người nào chết nhằm giờ xấu thì phải bỏ sản xuất cỗ áo một cỗ bài xích tổ tôm, ngày này gồm chỗ dùng bộ bài xích tây, một quyển lịch tàu hoặc lịch ta.
Tục này có ý nghĩa gì ?
Chữ bài (hán việt, bộ thủ), nghĩa là trừ bỏ, cùng chữ lịch (bộ chỉ) nghĩa là trải qua, vượt qua.
Chết nhằm giờ xấu, người ta cần sử dụng bộ bài bác, quyển lịch để trừ bỏ điều xấu, vượt qua được mọi khó khăn khăn.
Nhiều công ty còn dán thêm bùa phía bên trong với bên ngoài áo quan để trừ khử ma quỷ. Có bên dùng tàu lá gồi cụ cho quyển lịch. Lá gồi trừ được thần trùng.
Nhập quan rồi, ckém thêm đồ bổ khuyết, đậy nắp cỗ áo, gắn sơn, đóng cá hoặc đóng đinch mang lại bí mật.
Linh cữu được khiêng ra đặt giữa bên, trên nóc bày một chén cơm úp, cắm một chiếc đũa vót mang lại sơ ra như tua nhọn (gồm nơi gọi là chiếc đũa bông), một quả trứng luộc, cha nén hương.
Bát cơm, quả trứng, bao gồm thể là bữa ăn để linc hồn người chết khỏi trở thành ma đói. Nhưng chiếc đũa có gai nhọn thì chắc chắn ko phải là để sử dụng ăn cơm. Không ai bao gồm thể ăn với một chiếc đũa như thế.
Vậy chiếc đũa tua này sở hữu ý nghĩa gì ?
Chiếc đũa chữ hán việt là khoái (bộ trúc). Chữ khoái (bộ tâm) gồm nhiều nghĩa : sướng say mê, gấp rút, sắc bén, và lính đi bắt giặc cướp.
Cái tua nhọn chữ Hán Việt là thứ (bộ đao), thứ còn tồn tại nghĩa là đâm chết.
Chiếc đũa sợi tượng trưng mang lại một tên bộ đội đi bắt và đâm chết giặc cướp, được người xưa dùng làm bùa trừ ma quỷ.
Nếu trong gia đình còn người ở bậc cao hơn người chết thì đặt linh cữu ở gian mặt cạnh, đầu quay ra bên ngoài sảnh hoặc cù về hướng phái mạnh.
Sau vài tía ngày, chờ con con cháu ở xa về đông đủ, thì có tác dụng lễ thành phục, cũng gọi là phân phát tang. Gặp mùa lạnh bức hoặc cơ hội có bệnh dịch thì phát tang sớm hơn. Con cháu, họ hàng, tùy theo thứ bậc nhưng mà mặc đồ tang. Đồ tang của người vắng mặt được đặt trên linch cữu.
Luật xưa quy định rõ ràng năm hạng quần áo, mũ khăn, cùng thời hạn để tang.
Làm lễ nhập quan rồi nhưng chưa phát tang thì bé con cháu còn được phxay cưới, gọi là cưới chạy tang.
Nhà như thế nào rộng rãi, phú quý thì đặt linch sàng (giường của linc hồn người chết) cùng linc tọa (bàn thờ linc hồn).
Buổi sáng sủa bưng chậu nước, khăn mặt vào linc sàng, khóc tía tiếng rồi rước hồn bạch ra linh tọa, lúc đó mới dâng cúng cơm nước. Buổi tối dưng cúng xong, lại rước hồn bạch vào linh sàng, buông màn đắp chăn rồi mới trở ra. Nhà nghèo thì treo hồn bạch vào linh tọa, rồi làm cho lễ dưng cúng. Lễ này gọi là lễ chiêu tịch điện.
Trong mấy ngày linc cữu còn quàn trong bên, nhiều gia đình mời phường bát âm thổi kèn, đánh trống đệm đến bé con cháu khóc, cùng mỗi Khi có người tới phúng viếng. Nhà giàu lại còn mướn người khóc mướn cho tăng vẻ thương nhớ, sầu thảm.
Trước hôm đưa ma thì có tác dụng lễ thiên cữu (xê dịch linch cữu). Rước linc cữu quý phái nhà thờ tổ làm cho lễ yết tổ rồi đưa trở về chỗ cũ. Có công ty rước hồn bạch đi có tác dụng lễ. Không có đơn vị thờ tổ thì xoay linh cữu một vòng rồi lại đặt vào chỗ cũ.
Xem thêm: Cách Làm Thế Nào Để Xương Vai Nhỏ Lại Nhanh Nhất Tại Nhà? Làm Thế Nào Để Xương Vai Nhỏ Lại
Đến ngày phạt dẫn (đưa đám), làm lễ khiển diện (tiễn biệt), rồi rước linch cữu lên đại dư (xe đòn). Có đơn vị làm cho lễ cáo thần đạo lộ, xin phép đến đám tang bắt đầu lên đường.Bắt đầu cuộc vạc dẫn.
Tuỳ theo đám ma to tuyệt nhỏ, biện pháp sắp đặt cũng như thứ tự tuần hành có đôi phần khác nhau.
Đi mở đường là nhị phương tướng mặc quần áo đạo sĩ, đeo mặt nạ dữ tợn, cầm gươm xua đuổi ma quỷ. Có khi phương tướng được làm bằng giấy hoặc vẽ vào tấm mộc, cho trẻ nhỏ vác.Tiếp theo là thể kì, một bức hoành trắng do nhì người khênh, viết bốn chữ theo vài ba công thức gồm sẵn để đọc lên người lạ cũng có thể biết người chết là đàn ông giỏi đàn bà. Thí dụ phụ thân chết thì viết câu Hỗ sơn vân ám (núi Hỗ mây bít, theo điển tích xưa thì núi Hỗ là nơi tưởng nhớ cha). Mẹ chết thì viết câu Dĩ lĩnh vân mê (núi Dĩ mây mờ, núi Dĩ là nơi ngóng mẹ).
Sau thể kì đến minc tinch làm cho bằng một tấm lụa xuất xắc vóc color đỏ sử dụng để ghi chức tước, họ thương hiệu, thụy hiệu người chết. Đây là chỗ để những gia đình Quý giá đua nhau lâu năm chiếc minch tinch, đem hết phẩm hàm ra khoe. Nhà nghèo thì dùng giấy điều buộc lên cành tre mang đến một đứa bé xíu cầm.
Kế tiếp là hương án bày đồ thờ và thực án bày đồ ăn.
Rồi đến linc xa chở hồn bạch, có phường chén bát âm đi kèm mặt. Một người cầm biển đan triệu bằng giấy viết nhị chữ trung tín tốt trinh thuận tuỳ theo người chết là đàn ông tốt đàn bà.
Tiếp theo là cờ công bố dẫn đường cho phu khênh đại dư.
Nhà nhiều thường bịt linh cữu bằng dòng công ty táng trang trí lộng lẫy, hoặc một chiếc thuyền chén bát nhã bằng giấy nếu người chết là một Phật tử. Có đơn vị thắp thêm bảy cây nến xếp thành hình cthùng sao bắc đẩu bên trên nắp linc cữu.
Tục ta hy vọng muốn đến người chết được yên nghỉ, cho nên vì vậy phu khênh linch cữu, đại dư phải chú ý đi đứng nhẹ nhàng, tức thì ngắn. Nhiều bên mang đến đặt một chén nước đầy bên trên linh cữu, nếu trong suốt thời điểm di chuyển, khênh vác, nước ko sánh ra ngoài thì phu khiêng sẽ được thưởng tiền.Cha đưa mẹ đón. Đám tang phụ thân, nam nhi chống gậy tre theo sau áo quan. Đám tang mẹ, đàn ông chống gậy vông (ngày xưa gọi là cây đồng) nửa dưới đẽo vuông, nửa trên vót tròn, đi giật lùi đằng trước áo quan. Con trai nào vắng mặt thì treo cái gậy của người ấy ở đầu đòn đại dư. Nếu bao gồm đàn ông làm sao chết trước thì con trai của người này (hoặc người được ăn lập tự) phải chống gậy vậy cha.
Tại sao lại chống gậy vuông đi giật lùi ?
Nhất Thanh khô giải đam mê rằng vì chưng thân phụ nghiêm (nghiêm đường, nghiêm phụ) bé chỉ biết lẽo đẽo theo khóc, không đủ can đảm lên phía trước đón ngăn lại trên đường vĩnh biệt như đối với mẹ hiền (gia từ, từ mẫu).
Giải mê thích của Nhất Tkhô giòn e rằng dễ tạo đến ta cảm tưởng rằng con chỉ sợ phụ thân vị cha nghiêm, còn mẹ hiền thì bé gồm thể nhờn. Vả lại Nhất Tkhô cứng vẫn chưa mang lại biết ý nghĩa của cái gậy vuông. Muốn hiểu được tục này bọn họ phải chú ý lại xóm hội phong kiến ngày xưa.
Ai cũng biết rằng Nho giáo rất trọng tôn ti trật tự quân, sư, phụ (vua, thầy dạy học, cha). Trong gia đình người phụ vương là trên hết. Cha chết, tất cả con cái thuộc bậc dưới phải đi sau hậu sự của phụ vương. Còn vai trò của người mẹ thì thế nào ?
Nho giáo trọng đàn ông con trai, miệt thị đàn bà phụ nữ. Nhất phái mạnh viết hữu, thập nữ viết vô (một nam nhi kể là bao gồm, mười đàn bà kể là không). Cha chết thì quyền huynh thế phụ người anh được cố gắng quyền cha. Chồng chết thì vợ phải phu tử tòng tử, nghĩa là mẹ phải theo nam nhi. Tuy nhiên, chữ hiếu của Nho giáo lại bắt con trai cũng như đàn bà phải thờ kính cả cha lẫn mẹ.
Tục lệ tang ma cho người nam nhi đi giật lùi đằng trước thùng của mẹ, như vậy là vừa giữ được lòng kính trọng của chữ hiếu vừa giữ được tinc thần trọng phái nam khinc nữ của Nho giáo.
Hai chiếc gậy tre với gậy vông có ý nghĩa gì ?
Chiếc gậy tre tượng trưng mang lại tức thì thẳng, cứng rắn của phụ vương, gậy vông tượng trưng cho thuần hậu, mềm dẻo của mẹ. Nhưng tại sao lại phải đẽo vuông chiếc gậy vông ?
Người xưa quan lại niệm rằng trời tròn đất vuông. Quan niệm này được thể hiện rõ ràng qua sự tích bánh giầy bánh chưng của ta. Vua Hùng Vương thứ 18 muốn truyền ngôi, đến gọi những bé vào chầu. Vua nói: “Ta muốn truyền ngôi mang lại kẻ như thế nào làm cho ta vừa ý, cuối năm ni với trân cam mỹ vị đến để tiến cúng tiên vương mang lại ta được tròn đạo hiếu thì sẽ được ta truyền ngôi”.
Lang Liêu công ty nghèo, được thần báo mộng: “Các vật trên trời đất cùng mọi của quý của người ko gì bằng gạo. Gạo bao gồm thể nuôi người khỏe mạnh nhưng mà ăn không bao giờ ngán, những vật không giống ko thể hơn được. Nay đem gạo nếp có tác dụng bánh, chiếc hình tròn, dòng hình vuông vắn để tượng trưng hình trời đất rồi dùng lá bọc ko kể, ở trong mang lại mỹ vị để ngụ ý công đức sinch thành lớn lao của cha mẹ “. Lang Liêu làm theo lời thần.
Bánh dâng lên vua, được vua khen vừa ngon vừa bao gồm ý nghĩa. Lang Liêu được vua truyền ngôi. Từ đó, đến ngày Tết thiên hạ thường làm bánh giầy bánh chưng dâng cúng thân phụ mẹ. Gậy tre tròn tượng trưng mang đến trời. Theo thuyết Âm Dương của Nho giáo thì trời thuộc về dương, chỉ người phụ thân. Gậy vông vuông tượng trưng đến đất. Đất thuộc về âm, chỉ người mẹ. Vì vậy do đó đưa đám phụ thân phải chống gậy tròn, đưa đám mẹ thì chống gậy vuông.
Con gái, bé dâu luôn luôn luôn đi đằng sau linch cữu thân phụ mẹ, dưới tấm phương du bằng vải trắng dùng để bịt nắng. khi làm sao được hiệu lệnh thì con gái trưởng với con dâu trưởng phải vừa khóc vừa lăn đường đến tăng thêm phần thảm thiết.
Các gia đình theo đạo Phật thường mời nhà sư, bà vãi đến tụng ghê, cầu nguyện cho linh hồn người chết được rất sinch tịnh độ. Lúc đưa đám, những bà vãi đội cầu bát nhã, đơn vị sư gõ mõ tụng kinh, đi đằng trước linh cữu để dẫn đường linch hồn quý phái Tây phương cực lạc.
Dọc đường đám tang có người rắc xoàn mã . Người ta tin rằng gồm nhiều ma quỷ theo đuổi ám hại linc hồn người chết. Phải rắc đá quý mã để tống tiễn chúng mới buông tha.
Tại huyệt chôn, nhiều nhà làm lễ tế thổ thần nơi đây.
Nhà tất cả chức tước danh vọng còn giúp lễ đề chữ , nghĩa là viết nốt chữ chủ còn bỏ dở. Bộ thần chủ được sửa soạn từ trước nhưng người ta chỉ viết chữ thần và ba đường nét ngang của chữ chủ, cố ý để thiếu đường nét chấm với đường nét sổ. Hiếu chủ mời một vị khoa bảng, có chức tước đứng ra làm lễ, cầm cây viết chấm và sổ mang lại thành chữ chủ. Thần chủ viết kết thúc được đặt lên linch xa, rước về thờ tại nhà.Đợi đúng giờ tốt thì hạ huyệt. Huyệt được thầy địa lí tìm kiếm phương nhắm hướng trước, lúc này chỉ xê xích linch cữu, đặt cho thật đúng.
Lấp mộ xong xuôi thì đốt công ty táng, minh tinch, cầu chén bát nhã, thuyền bát nhã với phương tướng.
Nếu người chết là Phật tử thì có nhà sư tụng khiếp gõ mõ với những bà vãi cầm hương niệm Phật đi xung quanh mộ. Mỗi người cầm một hòn đất ném nhẹm vào mộ, gọi là đi dong nhan.
Dong nhan nghĩa là gì ?
Các học giả không thống nhất ý kiến. Có người hiểu là tưởng nhớ đến đường nét mặt người chết, người khác lại hiểu là lấp mặt người chết một lần cuối.Những ngày tiếp theo, con con cháu đem trầu rượu ra thăm mộ, gọi là ấp mộ, ngụ ý làm cho người nằm dưới mộ bớt lạnh lẽo. Đến ngày thứ bố có tác dụng lễ mở cửa mả. Con cháu đắp lại ngôi mộ, mời thầy phù thủy yểm bùa trừ ma quỷ.
Những gia đình theo Phật giáo, sau đám tang cứ bảy ngày lại làm một tuần chay, tụng kinh tại nhà tuyệt tại cvào hùa. Đến tuần chay thứ bảy, cũng gọi là cúng 49 ngày, thì ngừng. Được 100 ngày có tác dụng tuần bách nhật, còn gọi là tuần tốt khốc nghĩa là từ nay trở đi thôi không khóc nữa. Mỗi năm đến ngày mất, nhỏ con cháu cúng giỗ để tưởng nhớ. Giỗ đầu gọi là tiểu tường. Năm sau làm lễ đại tường. Sau 27 mon thì làm cho lễ trừ phục, hết hạn để tang. Trong thời hạn tiểu tường cùng đại tường, đến rằm tháng bảy tuần trung ngulặng người ta hay đốt rubi mã cho người chết cần sử dụng, tất cả khi đốt cả hình nhân, thằng Quýt bé Nhài, đến xuống âm phủ hầu hạ người chết.
khi gồm người chết oan, bị giết, chết bất đắc kì tử, hoặc chết nhằm giờ xấu thì phải làm cho cxuất xắc để khôn cùng độ vong hồn. Đàn ctốt thường được tổ chức tức thì tại chỗ người bị chết.
Lễ làm cgiỏi dung hợp cả Phật giáo với Đạo giáo. Trên đàn tế bày tượng tam bảo, tượng tam phủ, hai bên tất cả tnhãi thập điện, ở giữa gồm trực rỡ quan thánh. Buổi lễ vị bên sư tuyệt pháp sư làm chủ lễ. Mục đích của lễ là gọi hồn người chết về, cầu Phật để xin phổ độ, cầu tam phủ để xin xá tội.
Nhiều nông thôn miền Bắc bao gồm tục cải táng (bốc mộ), nghĩa là chôn sang khu vực đất mới. Lí bởi vì nguyên nhân là sau vài tía năm mộ cũ bị sụt lở, ngập nước, hoặc bởi vì chôn ở nơi xa bé cháu muốn đưa về quê bên, cũng tất cả Khi chỉ vì chưng tin thầy địa lí, phù thủy.
Con cháu làm lễ cáo từ đường rồi khai mộ, mở nắp áo quan. Tất cả xương cốt được nhặt ra, tẩy rửa bằng nước thơm, vệ sinh khô, xếp vào một dòng tiểu sành, rồi chôn lịch sự đất không giống. Trước khi chôn làm cho lễ cúng thổ thần mới.
Người Việt Nam quan lại niệm rằng sống gửi thác về (sinh kí tử quy). Chết là trở về với tổ tiên bên kia thế giới. Ai cũng ao ước muốn đến thân phụ mẹ trở về được thanh thoát, may mắn. Người con bao gồm hiếu phải thờ thân phụ mẹ đã chết cũng như thời điểm phụ thân mẹ còn sống, thờ Khi mất như dịp hãy còn (sự tử như sự sinch, sự vong như sự tồn). Nhưng bởi câu nệ vào tục Tàu buộc phải các nghi thức trở thành rườm rà, tốn kém nhẹm, trọng hình thức giả tạo.
Ngày nay đám tang được tổ chức gọn gàng. Hồn bạch, thể kì, minh tinc được vậy bằng tấm ảnh chân dung người chết. Linch cữu được chở bằng xe pháo hơi. Nhiều nghi thức, hủ tục bị xoá bỏ (thương vay khóc mướn, lăn đường, cờ quạt rầm rộ, kèn trống ầm ỹ). Tục đốt xoàn mã vẫn còn, thậm chí còn gia tăng ở một vài ba nơi. Đua nhau gạch ống tay áo sô đốt đơn vị táng giấy, đốt xe hơi, tủ lạnh, giấy tiền đô la…
Thời hạn để tang được rút ngắn. Mồ mả xây đắp cẩn thận, ko cần phải cải táng. Nhiều gia đình đến thiêu xác, giữ tro để thờ tại chùa.
